การแพ้น้ำยาล้างห้องน้ำจัดว่าเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในหมู่แม่บ้าน หรือผู้ที่ต้องทำความสะอาดบ้าน เพราะตัวน้ำยาล้างห้องน้ำส่วนมากจะมีสารเคที่มีฤทธิ์กัดกร่อนรุนแรงในการทำความสะอาด ทำให้เกิดการแพ้ได้ง่าย โดยการแพ้น้ำยาล้างห้องน้ำอาจจะมีอาการที่แสดงออกมาหลายทาง ไม่ว่าจะเป็น ทำให้เกิดการระคายเคืองบริเวณผิวหนัง ดวงตา และระบบทางเดินหายใจ แม้ว่าอาการที่พบมักไม่รุนแรง แต่หากสัมผัสกับสารเคมีในน้ำยาล้างห้องน้ำติดต่อกันเป็นเวลานาน หรือเกิดอุบัติเหตุจนได้รับสารนั้นเข้าสู่ร่างกายก็อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ดังนั้นจึงควรเลือกใช้น้ำยาล้างห้องน้ำที่ปลอดภัยกับตัวผู้ที่ต้องทำความสะอาด อย่างพวกน้ำยาล้างห้องน้ำที่ทำมาจากธรรมชาติ หรือที่เป็นแบบออร์แกนิค ที่สามารถสัมผัสหรือโดนผิวหนังของเราได้โดยไม่ทำให้เกิดการแพ้หรือการละคายเคือง อย่างเช่น ผลิตภัณฑ์ของ Pipperstandard ที่ผลิตมาจากสับปะรด ปราศจากสารก่อภูมิแพ้ ไม่ทำให้ระคายเคืองผิว ผ่านการทดสอบการระคายเองโดยสถาบันเดิร์มสแกน เอเชีย จึงเหมาะสำหรับผิวแพ้ง่าย
แพ้น้ำยาล้างห้องน้ำ อาการที่สามารถสังเกตได้
อาการแพ้ทางผิวหนัง
การสัมผัสน้ำยาล้างห้องน้ำโดยตรงอาจทำให้เกิดการระคายเคืองของผิวหนังได้ยิ่งถ้าเป็นน้ำยาที่มีฤทธิ์กัดกร่อนรุนแรง ก็จะยิ่งเป็นอันตรายมากขึ้น แห้งกร้าน คัน ผิวลอก และเกิดผื่นแดงจากการอักเสบ หากสัมผัสสารเหล่านี้เป็นประจำ เป็นเวลานาน หรือสัมผัสกับสารที่มีความเข้มข้นสูงอาจทำให้เกิดอาการทางผิวหนังที่รุนแรง อย่างผิวไหม้ เกิดตุ่มน้ำ และแผลพุพอง ซึ่งเสี่ยงต่อการติดเชื้อ แผลเป็น และผิวด่างตามมาได้
อาการบริเวณดวงตา
การสวมแว่นตาป้องกันระหว่างการล้างห้องน้ำอาจไม่ใช่วิธีที่คนไทยคุ้นชินกันสักเท่าไร แต่การสวมแว่นตาป้องกันเมื่อต้องสัมผัสกับสารเคมีสามารถช่วยปกป้องดวงตาได้ไม่น้อย เพราะสารเคมีสามารถระเหยปนเปื้อนในอากาศและลอยเข้าสู่ดวงตาได้ รวมถึงการขัดถูพื้นผิวในห้องน้ำอาจทำให้น้ำที่พื้นกระเด็นเข้าสู่ดวงตาได้เช่นกัน ซึ่งน้ำนั้นอาจมีทั้งเชื้อโรคและสารเคมีส่งผลให้เกิดอาการระคายเคือง แสบร้อน คันตา ตาแดง น้ำตาไหล ผิวหนังเปลือกตาอักเสบ และมองเห็นไม่ชัด ในกรณีที่รุนแรงอาจส่งผลต่อการมองเห็นระยะยาวและอาจทำให้ตาบอดได้
อาการภายในระบบทางเดินหายใจ
แม้ว่าน้ำยาล้างห้องน้ำจะอยู่ในรูปของเหลว แต่อย่างที่บอกไปว่าสารเคมีเหล่านี้สามารถระเหยปะปนในอากาศได้ ดังนั้นการสูดดมกลิ่นของน้ำยาล้างห้องน้ำระหว่างการทำความสะอาดก็อาจส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ ทั้งโพรงจมูก คอ และปอด คุณอาจพบอาการแสบจมูก แสบคอ น้ำมูกไหล ไอจาม บางครั้งกลิ่นและฤทธิ์ของสารเคมีก็อาจทำให้รู้สึกเวียนหัวด้วยเช่นกัน
อาการภายในระบบทางเดินอาหาร
อาการผิดปกติจากน้ำยาล้างห้องน้ำในลักษณะนี้อาจพบได้น้อย แต่ไม่ว่าเหตุการณ์ดังกล่าวจะเกิดขึ้นจากอุบัติเหตุหรือการฆ่าตัวตายก็ล้วนแต่เป็นอันตรายต่อชีวิตทั้งสิ้น เพราะฤทธิ์กัดกร่อนของสารเคมีจะทำลายเนื้อเยื่อในระบบทางเดินอาหาร เมื่อรับประทานน้ำยาล้างห้องน้ำเข้าไปแล้วจะเกิดอาการแสบร้อนอย่างรุนแรงบริเวณริมฝีปาก ช่องปาก คอ ลำไส้ ปวดท้องอย่างรุนแรง ถ่ายเป็นเลือด คลื่นไส้ อาเจียน เวียนหัว หายใจไม่ออก หมดสติ และเสียชีวิต หากมีการสำลัก สารเคมีอาจส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจด้วยเช่นกัน
วิธีป้องกันการแพ้น้ำยาล้างห้องน้ำ
- ใช้น้ำยาที่ทำมาจากธรรมชาติหรือที่เป็นออร์แกนิค ไม่เป็นอันตรายต่อผิวหนังเมื่อได้สัมผัส
- สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันให้เรียบร้อย ไม่ว่าจะเป็น ถุงมือยาง, แว่นตานิรภัย, หรือหน้ากากป้องกันเพื่อลดการสัมผัสโดยตรง
- การระบายอากาศที่ดี ทำความสะอาดในพื้นที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้ดีเพื่อลดการสูดดมกลิ่นของน้ำยา
- อ่านคำแนะนำในการใช้ ตรวจสอบและปฏิบัติตามคำแนะนำการใช้งานบนฉลากอย่างเคร่งครัด
สรุป
อย่างไรก็ตาม หากทำการป้องกันแล้ว แต่กลับพบอาการผิดปกติภายหลังหรือระหว่างการใช้น้ำยาแล้วแพ้น้ำยาล้างห้องน้ำ ไม่ว่าจะเป็นผื่นแดงคัน ผิวลอก น้ำมูกไหล แสบตา หรือหายใจไม่ออก ควรหยุดการทำความสะอาดทันทีและปฐมพยาบาลเบื้องต้น หากอาการไม่ดีขึ้น ควรไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยอย่างเหมาะสม นอกจากนี้ ควรถ่ายรูปรายชื่อส่วนประกอบและวิธีใช้บนฉลากไปให้แพทย์ดูด้วย เพราะอาจเป็นประโยชน์ต่อการวินิจฉัยและการรักษาค่ะ
